Yerinde balans, dönen makinelerde titreşimi kabul edilebilir seviyelere düşürmek için kullanılan bir yöntemdir. Dönen makineler, dengesizlikler nedeniyle titreşime maruz kalabilir. Bu titreşimler, gürültü, aşınma ve yıpranma ve hatta yapısal hasara neden olabilir. Yerinde balans, bu dengesizlikleri tespit ederek ve düzeltmek için ağırlıklar ekleyerek titreşimi azaltmayı amaçlar.
Yerinde Balansın Temel İlkeleri:
- Dönen bir cisimde titreşim, dengesizlikten kaynaklanır. Dengesizlik, kütlenin rotorun etrafında eşit olmayan bir şekilde dağılmasından kaynaklanır.
- Titreşim, frekans ve genlik ile karakterize edilir. Frekans, titreşimin saniyedeki salınım sayısıdır. Genlik ise, titreşimin maksimum yer değiştirmesidir.
- Titreşim, dinamik dengeleme ve statik dengeleme olmak üzere iki şekilde dengelenebilir. Dinamik dengeleme, rotor dönüyorken dengesizlikleri giderir. Statik dengeleme ise, rotor sabitken dengesizlikleri giderir.
Yerinde Balans Süreci:
- Makineyi çalıştırın ve titreşimi ölçün. Titreşim ölçmek için bir titreşim analizörü kullanılır. Titreşim analizörü, titreşimin frekansını ve genliğini ölçer.
- Dengesizlik düzlemini belirleyin. Dengesizlik düzlemi, dengesizliğin olduğu yerdir. Bu, titreşim analizörü kullanılarak belirlenir.
- Dengesizlik miktarını belirleyin. Dengesizlik miktarı, titreşim analizörü kullanılarak belirlenir.
- Dengeleme ağırlıklarını ekleyin. Dengeleme ağırlıkları, dengesizlik düzlemine ve dengesizlik miktarına göre eklenir.
- Titreşimi tekrar ölçün ve gerekirse dengelemeyi tekrarlayın. Titreşim kabul edilebilir seviyelere düşene kadar dengeleme işlemi tekrarlanır.
Yerinde Balansın Faydaları:
- Titreşimi ve gürültüyü azaltır.
- Aşınma ve yıpranmayı azaltır.
- Makine ömrünü uzatır.
- Bakım maliyetlerini düşürür.
- Daha güvenli bir çalışma ortamı sağlar.
Yerinde Balansın Uygulama Alanları:
- Elektrik motorları
- Pompalar
- Vantilatörler
- Soğutma kuleleri
- Makina takımları
Sonuç:
Yerinde balans, dönen makinelerde titreşimi azaltmak için etkili bir yöntemdir. Bu yöntem, titreşimin neden olduğu problemleri önleyerek makinelerin daha uzun ömürlü ve daha güvenli bir şekilde çalışmasını sağlar.
